PHP'de Aritmatik Operatörler

Aritmatik operatörler, matematik işlemleri için kullandığımız operatörlerdir. Matematikte dört işlem (toplama, çarpma, bölme, çıkarma) dışında ek olarak birde modunu (kalanını) almak için kullanıyoruz.

Aritmatik operatörlerin kullanım özeti aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

Operatör	İşlem	Örnek	Sonuç
+	Toplama	`$x + $y`	`$x` ile `$y` değerlerini toplar.
-	Çıkarma	`$x - $y`	`$x` değeri `$y` değerinden çıkarılır.
*	Çarpma	`$x * $y`	`$x` değeri ile `$y` değeri çarpılır.
/	Bölme	`$x / $y`	`$x` değeri `$y` değerine bölünür.
%	Mod (Kalan)	`$x % $y`	`$x` değerinin `$y` değerine bölümünden kalanı bulunur.

Toplama Operatörü (+)

İki ve ya daha fazla değeri toplamak için kullanılır. Örneğin;

<?php

echo 10 + 5; // Çıktı: 15

?>

Aynı zamanda değişkenlere atanan değerlerde toplanabilir.

<?php

    $x = 5;
    $y = 10;
    
    echo $x + $y;

?>

Çıkarma Operatörü (-)

İki ve ya daha fazla değeri çıkarmak için kullanılır. Örneğin;

<?php
    
    echo 10 - 5; // Çıktı: 5
    
?>

Çarpma Operatörü (*)

İki ve ya daha fazla değeri çarpmak için kullanılır. Örneğin;

<?php
    
    echo 10 * 5; // Çıktı: 50
    
?>

Bölme Operatörü (/)

İki ve ya daha fazla değeri bölmek için kullanılır. Örneğin;

<?php
    
    echo 10 / 2; // Çıktı: 5
    
?>

Mod (Kalan) Operatörü (%)

İki ve ya daha fazla değerin bölümünden kalanı bulmak için kullanılır. Örneğin;

<?php
    
    echo 10 % 3; // Çıktı: 1
    
?>

Tüm Operatörlerin Bir Arada Kullanılması

5 aritmatik operatörü bir arada kullanan bir örnek ile daha anlamlı hale getirelim.

<?php
    
	$a = 7;
	$b = 5;
	$c = 9;
	$d = 4;
	$e = 3;
    
    echo $a + $b - $c + $a / $d % $e; // Çıktı: 4
    
?>

Parantez Önceliği

Tüm operatörleri kullandığımız örnekte parantezleri kullanmadığımız için çokta anlamlı bir sonuç çıkmıyor. İşlem önceliklerini belirtmek için parantezleri kullanarak aynı örneği tekrarlayalım;

<?php
    
	$a = 7;
	$b = 5;
	$c = 9;
	$d = 4;
	$e = 3;
    
    echo (($a + $b) - (($c + $a) / $d)) % $e; // Çıktı: 2
    
?>

Burada ilk olarak kalanı bulmadan önce ilk parantez içindeki işlemleri yapıyoruz. İlk olarak $a + $b diyerek 12 değerini, ($c + $a) / $d diyerek 4 değerini buluyoruz.

Daha sonra 12'den 4'ü çıkarıyoruz ve 8'in modunu (kalanını) alıyoruz. Sonuç ise 8 % 3 den 2 çıkıyor.

Bunu daha anlamlı hale getirmek için değişken değerleri yerine direk sayıları kullanarak matematik işlemini görelim.

<?php
    
    echo ((7 + 5) - ((9 + 7) / 4)) % 3; // Çıktı: 2
    
?>